GZA Ziekenhuizen neemt innovatieve zetel en kussen op perslucht in gebruik voor betere positionering van patiënten op intensieve zorg
Minder kans op drukletsels én ergonomisch beter voor verpleegkundige
Een patiënt op intensieve zorg rechtop zetten of van lighouding wisselen is niet evident. Een foute positionering kan onder meer drukletsels of doorligwonden veroorzaken. Ook voor verpleegkundigen is het fysiek belastend om een immobiele patiënt te verplaatsen. GZA Ziekenhuizen investeerde daarom in twee hulpmiddelen om patiënten op intensieve zorg beter te positioneren. Na een testfase nam het ziekenhuis deze maand als eerste op het Europese vasteland de Sydney GoFlat™ in gebruik: een innovatieve, elektronische zetel die patiënten de mogelijkheid geeft om sneller en beter rechtop te zitten. Daarnaast werkte het verpleegkundige team mee aan de ontwikkeling van de Morpheroll™: een kussen op perslucht om patiënten gemakkelijker in buikligging te leggen.
Risico verkleinen op doorligwonden
Liesbet Lombaerts, directeur zorg van GZA Ziekenhuizen:
“Een patiënt op intensieve zorg goed positioneren, daar komen heel wat uitdagingen bij kijken. Patiënten zijn doorgaans bedlegerig, immobiel, soms (deels) verlamd of liggen aan een beademingstoestel. Dat maakt het niet makkelijk om iemand van lighouding te wisselen of rechtop te zetten. Een foute positionering verhoogt echter het risico op decubitus: ook wel drukletsels of doorligwonden. Daarom investeerden we in twee innovatieve hulpmiddelen om patiënten op intensieve zorg beter te positioneren en de kans op drukletsels te verkleinen, op een ergonomische manier voor onze verpleegkundigen. Zo verhogen we de kwaliteit voor zowel onze patiënten als zorgverleners.”
Eerste op het Europese vasteland
Na een testfase nam GZA Ziekenhuizen deze maand als eerste op het Europese vasteland de innovatieve zetel Sydney GoFlat™ in gebruik. De zetel werd geleverd door PRS Medical en ontwikkeld door Seating Matters. Vorige week nog ontving de Sydney GoFlat™ uit meer dan 5 500 inzendingen de Red Dot Design Award for Product Design, voor zijn ergonomische design en functionaliteit, die tegemoet komen aan de behoeften van zowel patiënt als zorgverlener.
Koen Cortebeeck, wondzorgcoördinator van GZA Ziekenhuizen:
“Om doorligwonden te voorkomen, is het belangrijk om de druk en schuifkrachten zo veel mogelijk te reduceren. We testten al verschillende zetels, maar tot nu toe was er geen enkele die volledig aan alle verwachtingen voldeed op het vlak van decubituspreventie én ergonomie. Toen PRS Medical eind vorig jaar onze mening vroeg over deze nieuwe zetel, waren we dan ook meteen kandidaat om hem te testen.”
Makkelijk van bed naar zetel
Met een afstandsbediening plaats je de zetel en de armleuningen volledig horizontaal en op gelijke hoogte met het bed, zodat de verpleegkundige de patiënt makkelijk en ergonomisch naar de zetel kan verplaatsen, zonder tillift. Een lijn geeft aan waar de heup moet komen. De voetplank is in hoogte verstelbaar, zodat de voeten de juiste ondersteuning krijgen, belangrijk voor de preventie van drukletsels. Extra zijdelinkse steunen vermijden dat de patiënt schuin wegzakt in de zetel, bij halfzijdige verlamming bijvoorbeeld.
Het speciale schuimmateriaal van de zitting zorgt voor een betere verdeling van de druk en is luchtdoorlatend, om het microklimaat te reguleren en ervoor te zorgen dat huid niet te vochtig wordt. Bovendien kan de stoel in verschillende posities gezet worden voor een betere bloedcirculatie. Ook die factoren verlagen het risico op decubitus. De zetel heeft ook een houder voor een zuurstoffles en een ophangsysteem voor een infuus. De zwenkbare wielen geven de zetel een korte draaicirkel, handig in de relatief kleine boxen op de afdeling intensieve zorg.
Sneller rechtzitten = snellere revalidatie
Bjorn Dieusaert, CEO van PRS Medical:
“Het team intensieve zorg van GZA Ziekenhuizen was na de testfase meteen enthousiast over de Sydney GoFlat™ van Seating Matters. De feedback van de verpleegkundigen was ook nuttig om de zetel nog verder te verbeteren en finetunen. De zetel zorgt ervoor dat patiënten die bedlegerig zijn, vroegtijdig rechtop kunnen zitten en sneller starten met bewegen, wat bijdraagt tot een snellere revalidatie. Te lang immobiel liggen kan bijvoorbeeld leiden tot kritisch spierverlies, delier, longontsteking, een hoger risico op bloedklonters en doorligwonden.”
Team komt met idee voor kussen op perslucht
Ook in bed is het niet altijd evident om een patiënt op intensieve zorg goed te positioneren. Denk maar aan de buikligging bij zware longaandoeningen, zoals tijdens de coronapandemie. Om buikventilatie mogelijk te maken, is het belangrijk om het lichaam op een aantal plaatsen extra te ondersteunen en elders de druk juist weg te nemen. Opnieuw bestaat daar het risico op piekdrukken en drukletsels.
Jan Vosters, hoofdverpleegkundige intensieve zorg op campus Sint-Vincentius, vertelt:
“Als alternatief op het plaatsen van kussens onder het bekken en de onderbenen, kwam ons team op het idee om te werken met een cilindervormig kussen dat onder de alternerende matras klaarligt en dat je kan opblazen met perslucht zodra het nodig is om een patiënt in buikligging te leggen. Dat is minder arbeidsintensief voor onze verpleegkundigen en zo blijft ook de functie van de alternerende matras behouden, die zorgt voor decubituspreventie. Als er kussens bovenop de matras liggen, valt die functie grotendeels weg.”
Via distributeur QP&S kwam Jan in contact met producent Ergotrics, die al enkele hulpmiddelen op de markt heeft die door middel van perslucht de positie van de patiënt optimaliseren. Naar het idee van het team ontwikkelden zij eerst een prototype en vervolgens de finale versie van de Morpheroll™, die het ziekenhuis in maart dit jaar in gebruik nam.
V.l.n.r. Darren McLaughlin, senior design engineer Seating Matters, Koen Cortebeeck, wondzorgcoördinator GZA Ziekenhuizen, Bjorn Dieusaert, CEO PRS Medical, Jan Vosters, hoofdverpleegkundige intensieve zorg GZA Ziekenhuizen campus Sint-Vincentius - © GZA Ziekenhuizen.jpg "Patiënt zit rechtop in de Sydney GoFlat™ - © Seating Matters")
Patiënt zit rechtop in de Sydney GoFlat™ - © Seating Matters.jpg "Patiënt zit rechtop in de Sydney GoFlat™ - © Seating Matters")
.jpg "Sydney GoFlat™ is te bedienen met een afstandsbediening - © Seating Matters")
.jpg "Sydney GoFlat™ in horizontale stand op gelijke hoogte met het bed - © Seating Matters")
Wat is decubitus?
Decubitus is een medische term voor een doorligwonde of drukletstel. Het is een beschadiging van de huid en/of onderliggend weefsel, die meestal voorkomt op “drukpunten”: punten van je lichaam waar het bot vlak onder je huid zit en die dus meer druk ervaren wanneer je er op ligt of steunt. Decubitus kan ontstaan als gevolg van druk, bv. door langer dan twee uur in dezelfde houding te liggen op zitten zonder veel te bewegen; of als gevolg van druk in combinatie met schuifkrachten, bv. door in bed of in de zetel onderuit te glijden.
Door te veel druk klemmen de bloedvaten af, waardoor de huid en het weefsel daaronder onvoldoende zuurstof en voedingsstoffen krijgen. Daardoor worden afvalstoffen niet goed afgevoerd en ontstaat beschadiging. Het kan gaan van niet wegdrukbare roodheid van de huid tot ernstige huidbeschadiging, met zelfs beschadiging van de onderliggende spieren tot op het bot (diepe wonde). Een doorligwonde heeft veel tijd nodig om te genezen.
Wat is een alternerende matras?
Een alternerende matras is een matras die de drukverdeling voortdurend afwisselt, door luchtcompartimenten die afwisselend gevuld worden met lucht. Die drukverdeling werkt preventief tegen decubitus.
Omdat patiënten op intensieve zorg te maken hebben met een hoger risico op het ontwikkelen van decubitus, koos GZA Ziekenhuizen ervoor om alternerende systemen aan te kopen die lagere drukken genereren. Die systemen zijn een belangrijk hulpmiddel, maar de basis van decubituspreventie blijft bestaan uit wisselhouding en correcte positionering.
Koen Cortebeeck
Jan Vosters
PRS Medical specialiseert zich in de verdeling en ontwikkeling van innovatieve medische producten die doorligwonden voorkomen en/of genezen, een onderschat en nog steeds actueel probleem. We beschikken over een erg brede waaier van preventieve producten voor beginnende decubitus tot en met systemen die de meest complexe patiënten kunnen positioneren en behandelen. Meer bepaald biedt PRS Medical een totaalconcept waarbij de ontwikkeling en implementatie van een professioneel ziekenhuisbreed decubitusbeleid ons doel is.
Hierbij richt PRS Medical zich voornamelijk op ziekenhuizen en WZC’s en kan sinds vele jaren de meest toonaangevende instellingen en ziekenhuizen tot haar klanten rekenen. Naast producten met goede klinische outcomes, biedt PRS Medical ook diverse diensten aan zoals verhuur, gecertifieerde ontsmetting en onderhoud. Tot slot ontwikkelt PRS Medical graag met haar klanten en partners specifieke anti-decubitusoplossingen om de veiligheid van patiënten en bewoners te optimaliseren.
Seating Matters is een toonaangevende fabrikant van klinische en therapeutische zetels voor personen met beperkingen en verminderde mobiliteit die gebruikt worden in ziekenhuizen, langetermijnzorgcentra en bij patiënten thuis. Seating Matters ontwikkelt en bouwt stoelen die beantwoorden aan de holistische noden van patiënten en residenten op vlak van comfort, lichaamsondersteuning, vermindering van druk en levenskwaliteit.
Seating Matters gelooft dat goed zitten essentieel is voor iedereen. Het is een basisrecht om je lichaam rust te gunnen terwijl je toch alert blijft. Niet om te liggen sluimeren, maar om rechtop te zitten en te interageren met de wereld rondom jou. De zetels van Seating Matters zijn ontstaan vanuit de patiënt en vanuit klinische kennis. Ze zijn ontwikkeld en gemaakt om het lichaam te ondersteunen op de plaatsen waar ondersteuning essentieel is. De zetels kunnen aan de noden van de patiënt aangepast worden, zodat ze stress bij de patiënt wegnemen en inspanningen bij de zorgverlener.
Al sinds 1995 is QP&S een onafhankelijk distributeur van hoogkwalitatief medisch materiaal, met als missie het aanleveren van kwalitatieve producten om zo gezondheidsmedewerkers de mogelijkheid te bieden de beste zorgen te verstrekken aan hun patiënten.
Beginnend met een focus op materialen voor hartchirurgie, werden de activiteiten de jaren nadien uitgebreid naar algemene chirurgie, anesthesie en installatiemateriaal.
Hiervoor wordt samengewerkt met vakkundige, professionele leveranciers die deze waarden delen, en wordt er ook steeds op zoek gegaan naar nieuwe innovaties.
QP&S heeft als doel een onmisbare partner te zijn in de medische wereld, door te investeren in duurzame relaties met zowel leveranciers als klanten; met de beste service, in de Benelux en daarbuiten.
Ergotrics is een bedrijf gespecialiseerd in het ontwerpen en produceren van opblaasbare, medische hulpmiddelen, die een optimale positionering van patiënten mogelijk maakt.
Door het gebruik van perslucht in plaats van manuele kracht, wordt dit alles mogelijk gemaakt zonder ergonomische belasting voor het ziekenhuispersoneel.
De producten worden steeds ontworpen met het oog op gebruiksgemak en hygiëne.